กุงกุมะกิจกรรมทางสังคมและศาสนาในประเทศอินเดีย ผงกุงกุมะในไมสูรุ ป้ายบนหน้าผาก ความเชื่อตาที่สาม
กุงกุมะ (อักษรโรมัน: Kumkuma) เป็นผงที่ใช้ในกิจกรรมทางสังคมและศาสนาในประเทศอินเดีย ทำมาจากผงขมิ้นกับผงอื่น ๆ ชื่ออื่น ๆ ในอินเดีย
เช่น kuṅkumam (สันสกฤต कुङ्कुमम्, ทมิฬ குங்குமம், ภาษามลยาฬัม കുങ്കുമം), kumkuma (เตลูกู కుంకుమ), kukum (กงกัณ कुकूम्), kunku (มราฐา कुंकू and คุชราต કંકુ), kumkum (เบงกอล কুমকুম และ ฮินดี कुमकुम), kunkuma (กันนาดา ಕುಂಕುಮ)
ผงกุงกุมะในไมสูรุ ประเทศอินเดีย
กุงกุมะมักป้ายบนหน้าผากของชาวอินเดีย ซึ่งมีที่มาจากความเชื่อเรื่องพลังงานในร่างกายที่เรียกว่าจักระ โดยจักระที่หก หรือที่รู้จักในชื่อ ตาที่สาม ตั้งอยู่ที่ตรงกลางหน้าผาก ระหว่างคิ้ว และเชื่อว่าเป็นช่องทางติดต่อระหว่างมนุษย์และเพทเจ้า
การป้ายกุงกุมะยังแตกต่างไปตามธรรมเนียม เช่น ลัทธิไศวะนิยมทาเส้นสีขาวแนวนอนสามเส้น ทำมาจากวิภูติ และมีจุดกุงกุมะอยู่ตรงกลาง หรือที่เรียกว่าตริปุนทระ
